بیشتر واکنش های شیمیایی را می توانیم به این چهار نوع زیر تقسیم بندی کنیم:
ترکیب
A + B → AB
اکسید فلز → اکسیژن + فلز
۲Mg + O2 → ۲MgO
——————————–
اکسید نافلز → اکسیژن + نافلز
C + O2 → CO2
——————————–
باز → آب + اکسید فلزات قوی -گروه ۱ و۲
MgO + H2O → Mg(OH)2
——————————–
اسید اکسیژن دار → آب + اکسید نافلزات
CO2 + H2O → H2CO3
——————————–
نمک → نافلز + فلز
۲Na + Cl2 → ۲NaCl
——————————–
برخی از نافلزات نیز با یکدیگر واکنش می دهند
۲P + 3Cl2 → ۲PCl3
——————————–
این دو واکنش را نیز باید به خاطر بسپارید
N2 + 3H2 → ۲NH3
NH3 + H2O → NH4OH
تجزیه
AB → A + B
کربنات های فلزی وقتی گرم شوند اکسید فلز و کربن دی اکسید می دهند
CaCO3 → CaO + CO2
——————————–
بیشتر هیدرو اکسید های فلزی وقتی گرم شوند به اکسید فلز و آب تجزیه می شوند
Ca(OH)2 → CaO + H2O
——————————–
کلرات های فلزی وقتی حرارت داده شوند به کلرید فلز و اکسیژن تجزیه می شوند
۲KClO3 → ۲KCl + 3O2
——————————–
برخی اسید ها اگر حرارت داده شوند به اکسید نافلز و آب تجزیه می شوند
H2SO4 → H2O + SO3
——————————–
برخی اکسید ها در اثر حرارت تجزیه می شوند
۲HgO → ۲Hg + O2
——————————–
برخی مواد در اثر الکتریسیته تجزیه می شوند
۲H2O → ۲H2 + O2
۲NaCl → ۲Na + Cl2
جانشینی ساده
A + BX → AX + B
یا
AX + Y → AY + X
جانشینی یک فلز در یک ترکیب با یک فلز فعال تر به عبارت دیگر
عنصر + ترکیب → ترکیب + عنصر
Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu
——————————–
جانشینی هیدروژن آب با یک فلز فعال-فلزات گروه اول و دوم
عنصر + ترکیب → ترکیب + عنصر
۲Na + 2H2O → ۲NaOH + H2
Mg + H2O → MgO + H2
——————————–
جانشینی هیدروژن اسید با یک فلز فعال فلزات بالای هیدروژن در سری الکترو شیمیایی و باز
عنصر + ترکیب → ترکیب + عنصر
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
——————————–
جانشینی یک نافلز در یک ترکیب با یک نافلز فعال تر باز هم
عنصر + ترکیب → ترکیب + عنصر
Cl2 + 2NaBr → ۲NaCl + Br2
جانشینی دوگانه
AX + BY → AY + BX
تشکیل رسوب
نمک + نمک → نمک + نمک
NaCl + AgNO3 → NaNO3 + AgCl
BaCl2 + Na2 SO4 → ۲NaCl + BaSO4
——————————–
تشکیل گاز
اسید + نمک → نمک + اسید
HCl + FeS → FeCl2 + H2S
——————————–
باز + نمک → نمک + باز
NaOH + NH4Cl → NaCl + NH4OH
——————————–
تشکیل آب
اگر واکنش بین اسید و باز باشد، واکنش خنثی شدن نیز نامیده می شود
آب + نمک → باز + اسید
HCl + NaOH → NaCl + H2O
——————————–
تشکیل یک فراورده همراه با تجزیه آن:
به طور کلی اگر یکی از فراورده ها کربنیک اسید باشد، آن به کربن دی اکسید و آب تجزیه می شود.
CaCO3 + HCl → CaCl2 + CO2 + H2O