تعریف: محلول تامپون یا بافر محلولی است شامل یک اسید ضعیف و نمک آن یا یک باز ضعیف و نمک آن، چنین محلولی در مقابل افزایش مقدار کمی اسید یا باز از خود مقاومت نشان داده pH آن تغییر چندانی نمی کند.
اما چگونه؟
فرض کنید بافری شامل یک اسید ضعیف و نمک آن داشته باشیم، اگر به چنین بافری اسید اضافه کنید اچ مثبت حاصل از اسید با آنیون بافر واکنش داده و تعادل اسید ضعیف به سمت چپ جابه جا می شود و تبدیل به مولکول اسید می شود، گویی اصلآ اسید اضافه نکرده اید
و اگر به چنین بافری باز اضافه کنید او اچ منفی حاصل از باز با اچ مثبت حاصل از تفکیک اسید واکنش داده آب می دهد و برای جبران کاهش اچ مثبت واکنش به سمت راست جابه جا می شود، گویی اصلآ باز اضافه نکرده اید.
به شکل نگاه کنید.
اکنون فرض کنید بافری شامل باز ضعیف و نمک آن داشته باشیم اگر به چنین بافری باز اضافه کنیم او اچ منفی حاصل از باز با کاتیون بافر واکنش داده و تعادل باز ضعیف به سمت چپ جابه جا می شود و تبدیل به مولکول باز می شود، گویی اصلآ باز اضافه نکرده اید
و اگر به چنین بافری اسید اضافه کنید، اچ مثبت حاصل از اسید با او اچ منفی حاصل از تفکیک باز واکنش داده آب می دهد و برای جبران کاهش او اچ منفی واکنش به سمت راست جابه جا می شود، گویی اصلآ اسید اضافه نکرده اید.
به شکل نگاه کنید.