نوبلیست های علمی ۲۰۱۸ طی روزهای گذشته معرفی شدند. شاید جالبترین حاشیه های این رویداد، اعطای جایزه به دو دانشمند زن بود. همچنین آرتور آشکین با ۹۶ سال سن مسن ترین برنده تاریخچه جایزه نوبل شد.
به گزارش خبرنگار مهر، جوایز پزشکی، فیزیک و شیمی نوبل امسال به بهترین محققان اعطا شد و در مجموع ۸ دانشمند این افتخار را نصیب خود کردند. تحقیقات این دانشمندان به طور محسوس یا نامحسوسی زیربنای زندگی انسان را متحول خواهد کرد و هرکدام بنیان گذار راهی نوین برای بهبود حیات هستند.
تحقیقات درباره داروهای سرطان برنده نوبل پزشکی۲۰۱۸
جیمز آلیسون از آمریکا و تاسوکو هونجو از ژاپن به طور مشترک برنده نوبل پزشکی شدند. این دو دانشمند چگونگی همخوانی سیستم ایمنی بدن انسان برای مبارزه با سرطان را کشف کردند.
آلیسون در این باره می گوید: «دستیابی به جایزه نوبل رویای هر دانشمندی است و هنوز شوکه ام. دلم می خواهد فریاد بزنم و به تمام بیماران سرطانی بگویم؛ ما درحال پیشرفتیم.»
آلیسون در ادامه می افزاید: «من یک دانشمند ساده ام. من درباره درمان سرطان تحقیقاتی انجام نمی دادم. فقط می خواستم شیوه کارکرد سلول های T را درک کنم. همچنین آلیسون اشاره کرد در خانواده او افراد زیادی به سرطان مبتلا شدند و هنگامیکه او ۱۰ ساله بوده مادرش به دلیل لیمفوما فوت کرده است.»
هونجو نیز تحقیقات خود درباره سرطان را پس از آن آغاز کرد که یکی از همکلاسی هایش از سرطان معده فوت کرد. او می گوید: «می خواهم به تحقیقاتم ادامه بدهم تا جان تعداد بیشتری از بیماران سرطانی نجات یابد.»
هونجو نیز به طور جداگانه در سال ۱۹۹۲ میلادی با استفاده از مکانیسم ها و درمان های مختلف به درمانی برای سرطان دست یافت.
درمان های تولید شده با این روش ها عوارض جانبی زیادی دارند اما نتایج نوید بخشی در درمان سرطان ریه، لیمفوما و ملانوما داشته اند.
مروری بر نوبل پزشکی سال گذشته
سال گذشته سه دانشمند آمریکایی «جفری هال»، «مایکل راسبش» و «مایکل یانگ» به خاطر تلاش هایشان در شناخت مکانیزم های مولکولی کنترل کننده ساعت زیستی بدن، به طور مشترک برنده جایزه نوبل پزشکی سال ۲۰۱۷ میلادی شدند.
فیزیکدان زن مهجور کانادایی برنده جایزه نوبل ۲۰۱۸
جایزه نوبل فیزیک سال جاری میلادی به «آرتور آشکین» از آمریکا، «جرارد مورو» از فرانسه و «دونا استریکلند» از کانادا تعلق گرفت.
جالب آنکه این نخستین بار طی ۵۵ سال گذشته بود که یک زن برنده جایزه نوبل فیزیک می شود. همچنین استریلکند سومین زنی است که طی تاریخ برنده جایزه نوبل فیزیک شده است.
«ماری کوری» نخستین زنی بود که در سال ۱۹۰۳ میلادی برنده جایزه نوبل فیزیک شد. پس از او ماریا گئوپرت میر در سال ۱۹۶۳ میلادی برای اکتشافاتی در ساختار هسته ای برنده نوبل فیزیک شد.
به هرحال استریکلند به طور مشترک همراه جرارد مور از فرانسه برای تحقیق درباره پالس های لیزری بسیار کوتاه و بسیار قدرتمند برنده این جایزه شده است.
البته نیمی از جایزه به آنها تعلق گرفته است. نیم دیگر جایزه به آرتور آشکین۹۶ ساله تعلق دارد که مسن ترین برنده جایزه نوبل است. تحقیقات او برای ابداع تیغه های نوری توجه کمیته نوبل را به خود جلب کرده است.
به گفته رویال آکادمی سوئد هر دو این اختراعات انقلابی در فیزیک لیزرها به وجود آورده اند.
جالب آنکه دونا استریکلند در حالی برنده جایزه نوبل فیزیک شد که یکی از محققان ارشد CERNبرای اظهار اینکه مردان فیزیک را اختراع کرده و ساخته اند، از کار خود معلق شد.
این درحالی است که به نوشته وب سایت کوارتز، ویکی پدیا در اوایل سال جاری انتشار بیوگرافی او را رد و ادعا کرد او به اندازه کافی مطرح نیست. همچنین بسیاری از کاربران توئیتر ابراز تعجب می کردند چرا دانشگاه واترلو به او عنوان استاد تمام را نداده اند. (مشخص شد استریکلند هرگز برای دریافت این عنوان اقدام نکرده است).اکتشافات استریکلند و مورو برای بریدن یا سوراخ کردن مواد اهمیت خارق العاده ای دارد. فناوری ابداعی آنها به جراحی های اصلاح چشم (مانند عمل لیزیک) برای میلیون ها نفر منجر شد.
استریکلند: کار تحقیقاتی برایم سرگرمی است
برنده زن نوبل فیزیک امسال در واکنش به خبر برنده شدنش گفت: «بدیهی است که من در ابتدا تصور کردم که این خبر شوخی است، اما اینگونه نبود. اگر راجع به خودم بگویم، باید بگویم که احساس موفقیت میکنم.کار تحقیقاتی من برایم یک نوع سرگرمی محسوب میشد. من ساعتها وقت گذاشتم و از انجام این کار لذت بردم. خوشحالم که دنبالهرو راه “ماری کوری” و “ماریا مایر” هستم.»
واکنش مسن ترین برنده نوبل پس از شنیدن خبر برنده شدن
یکی از حاشیه های جالب نوبل امسال این بود که هنگام تماس آکادمی نوبل با اشکین و اطلاع از آنکه مسن ترین دریافت کننده این جایزه است، گفت: من متوجه نشدم که مسن ترین برنده هستم. به هرحال من برنده شدم. مسن هستم اما هنوز زنده ام. من چند سال قبل نیز جوایزی کسب کرده اند اما می توانم بگویم مهمترین جایزه زندگیم را دریافت کرده ام.این درحالی است که اشکین طی این تماس اعلام کرد در حال حاضر مشغول کار روی انرژی خورشیدی است.
امواج گرانشی، تحقیقات برنده نوبل ۲۰۱۷
جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷ به طور مشترک به راینر ویس، بری سی بریش و کیپ اس تورن اعطا شد.این سه دانشمند به دلیل تلاشهای خود در زمینه آشکارساز “لایگو”(LIGO) و مشاهده امواج گرانشی این جایزه را دریافت کردند.
شیمیدان زن برنده نوبل جایزه اش را تقسیم می کند
جایزه نوبل شیمی امسال نیز به دو آمریکایی و یک انگلیسی تعلق گرفت. آنها پروتئین هایی نوین تولید کردند که در هر چیزی از مواد شوینده حافظ محیط زیست گرفته تا سوخت های زیستی و داروی سرطان به کار می رود.
یکی از ثمره های چنین تحقیقی پرفروش ترین داروی تجویزی دنیا است. این دارو پادتنی تزریقی به نام Humira است که برای درمان روماتید آرتروز به کار می رود.
«فرانسیس آرنولد» از موسسه فناوری کل تک، «جورج اسمیت» از دانشگاه میسوری و «جورج وینتر» از آزمایشگاه MRC لندن برنده نوبل شیمی ۲۰۱۸ شدند.
آرنولد پنجمین زنی است که برنده جایزه نوبل شیمی می شود و نیمی از جایزه ۹ میلیون کرونی به او تعلق می گیرد. اسمیت و وینتر نیز برنده نیم دیگر جایزه هستند.
آرنولد دومین زنی است که در سال جاری برنده جایزه نوبل می شود. او همچنین پنجمین زن برنده جایزه نوبل در تاریخ است. تحقیقات او درباره آنزیم ها (پروتئین هایی که کاتالیزور واکنش های شیمیایی هستند) مبنای توسعه مواد شیمیایی و دارویی صنعتی بهتر است.
آرنولد هنگام دریافت جایزه درحال سفر بود اما به محض اطلاع از برنده شدن، به کالیفرنیا بازگشت تا در مراسمی که در پردیس دانشگاه کل تک برای او برگزار شده بود، شرکت کند. او هنگام سخنرانی از تیم تحقیقاتی اش تشکر و ابراز امیدواری کرد در آینده زنان بیشتری موفق به کسب برنده جایزه نوبل شیمی شوند.
همچنین او اعلام کرد بخشی از جایزه نقدی خود را به موسسات شایسته از جمله کل تک اهدا می کند.
زنان برنده نوبل شیمی در تاریخ
ناگفته نماند که ماری کوری نخستین زنی است که در سال ۱۹۱۱ میلادی برای کشف رادیوم و پلونیوم جایزه نوبل شیمی را دریافت کرد. پس از او ایرن ژولیت کوری از فرانسه، دوروتی کرافورد هاجکین از انگلیس نیز این جایزه را دریافت کرده بودند.
واکنش نوبلیست های شیمی پس از شنیدن خبر برنده شدن
از سوی دیگر جورج اسمیت روشی ابداع کرد که با کمک ویروس باکتری را مبتلا می کند تا پروتئین های نوینی بسازد و وینتر نیز با استفاده از همین روش «نمایش فاژ» پادتن های تکامل یافته ابداع کرد تا داروهای درمانی موثرتری بسازد.
اسمیت هنگام دریافت جایزه در خانه اش در ایالت میسوری بود. او خیلی سریع اعتبار این جایزه را با دیگران شریک شد. او در این باره گفت: «تقریبا تمام برندگان نوبل می دانند جایزه ای که دریافت می کنند براساس تعداد زیادی تحقیق بنا شده است. دانشمند به دلیل اینکه در مکان درست و زمان درست قرار داشته از تحقیقات و ایده های مختلف استفاده کرده، برنده جایزه شده است. تعداد اندکی از تحقیقات نوین هستند. بیشتر پژوهش ها براساس تحقیقاتی بنا می شوند که قبلا انجام شده اند. »
وینتر نیز سومین برنده نوبل شیمی در ۲۰۱۸ بود. این دانشمند انگلیسی هنگام تماس با آکادمی نوبل گفت: «به رایانه ام خیره شده بودم و فکر می کردم چطور چند پروژه را باهم تکمیل کنم که تلفن زنگ زد. به گفته وینتر او هنگام ملاقات با یکی از بیماران سرطانی متوجه اهمیت تحقیقاتش شد. او در سال های اولیه فعالیت خود با زنی ملاقات کرد که از درمان آزمایشی او استفاده می کرد. هرچند وینتر نمی دانست درمان وی کارامد است یا خیر اما بیمار خوشحال بود که می تواند مدت زمان بیشتری را با همسرش وقت بگذراند.»
وینتر جایزه خود را با دو دانشمند دیگر سهیم شد که روی تکامل هدایت شده پادتن ها فعالیت می کنند.
سه دانشمند مرد برنده نوبل شیمی ۲۰۱۷
جایزه نوبل شیمی۲۰۱۷ به طور مشترک به ژاک دوبشه، یواخیم فرانک و ریچارد هندرسون به دلیل تلاشهای خود در زمینه “الکترون کریومیکروسکوپی برای شناخت ساختار بیومولکولها در محلول با رزولوشن بالا “اعطا شد.
وقتی نوبل به بخت آزمایی تبدیل می شود
یکی از حاشیه های جالب نوبل امسال آن بود که برخی از کارشناسان مخالف مقدس سازی دانشمندان هستند. آنها معتقدند جوایز نوبل به شکل خطرناکی با فرایند تحقیقات نوین هماهنگ نیست. تا پیش از این برخی از کارشناسان معتقد بودند جوایز نوبل با تاکید بر دستاوردهای فردی به جای همکاری، روند رقابت را ترویج می کند.
ونکاترمن راما کیشنان برنده مشترک نوبل شیمی ۲۰۰۹ درکتاب Gene Machine می نویسد: جایزه نوبل به یک بخت آزمایی جهانی تبدیل شده و روابط در آن نقش تعیین کننده تری دارد.
مارتین ریز، ستاره شناس نیز معتقد است جایزه نوبل با ایده عمومی «کدام علم مهم تر است»، تحریف شده است.
وی گفت: فقط جایزه نوبل به سه علم شیمی، فیزیک و فیزیولوژی اهدا میشود و دانش ریاضیات به عنوان محاسبات، رباتیک و هوش مصنوعی و همچنین علوم زیستی نادیده گرفته شده است.